De gouden menora

Collectief geheugen

In een filmpje¹ van het Tempel Instituut kun je zien hoe Joodse mensen dansend en zingend de grote gouden menora naar zijn huidige plek brengen. De commentator beschrijft treffend dat het een spiegelbeeld lijkt van de afbeelding op de boog van Titus. Op deze Romeinse triomfboog is te zien hoe tijdens de verovering van Jeruzalem de menora uit de tempel wordt meegenomen. Een beeld dat als een litteken in het collectieve geheugen van het Joodse volk staat.

De beschrijving volgens de Bijbel

De vorm van deze menora is niet alleen gebaseerd op archeologisch onderzoek. Hij is ook gemaakt volgens de aanwijzingen uit Exodus 25:31-40. Daar beschrijft de Heere nauwkeurig aan Mozes hoe hij de gouden kandelaar moet maken om de tabernakel te verlichten. De tabernakel had geen ramen of openingen waardoor licht binnen kon komen. De menora was de enige lichtbron in het voorste gedeelte van de tent die middenin de tabernakel stond: het heilige. Zonder dit licht zouden de priesters in het donker hun werk hebben moeten doen. Elk van de zeven armen bevatte een olielamp gevuld met zuivere olijfolie. De kandelaar was gemaakt van puur goud en rijk versierd met bloemknoppen en amandelbloesems. Exodus 27 beschrijft vervolgens dat de verzorging van de menora door de zonen van Aäron moest wetteworden gedaan. Het was een eeuwigdurende verordening voor de Israëlieten, van generatie op generatie.

Een licht voor de heidenen

Vraag een Israëli vandaag wat de menora betekent en je zult hoogstwaarschijnlijk een antwoord krijgen in de richting van ‘Gods licht en Gods aanwezigheid’. Daarmee zitten ze er niet ver naast. Exodus 27:21 zegt dat Aäron en zijn zonen de kandelaar voortdurend moeten verzorgen ‘voor het aangezicht van de HEERE’ als een eeuwige verordening. Hij wordt in de Bijbel ook ‘de lamp van God’ genoemd (1 Sam. 3:3). De menora is een symbool van Gods aanwezigheid te midden van Zijn volk. Een andere betekenis die religieuze Joden aan de menora geven, is dat het een symbool van Israël als volk is, geroepen als licht voor de heidenen (Jes. 42:6). Hoe pijnlijk is het dat zij niet zien over Wie deze profetie uit Jesaja werkelijk gaat. Dit gaat namelijk over de Knecht van de HEERE, Die een verbond is voor Israël en een licht voor de heidenen. De menora mogen we wel degelijk in verband brengen met het licht waar Jesaja over spreekt. Maar dan moeten we wel inzien dat de profeet niet spreekt over Israël, maar over de Messias van Israël.

Beeld van de Messias

Wie dat ziet, ontdekt in de menora een prachtig beeld van de Heere Jezus. Jesaja gebruikt in een andere profetie over de Messias het beeld van de menora, al valt dat niet direct op: “Want er zal een Twijgje opgroeien uit de afgehouwen stronk van Isaï, en een Loot uit zijn wortels zal vrucht voortbrengen. Op Hem zal de Geest van de HEERE  rusten: de Geest van wijsheid en inzicht, de Geest van raad en sterkte, de Geest van de kennis en de vreze des HEEREN ” (Jes. 11:1-2). In de menora mogen we een voorafschaduwing zien van de Heere Jezus op Wie de zevenvoudige Geest van God rust. De beschrijving van de Messias en de Geest is net als de menora opgebouwd: eerst een enkele arm met daarop een lamp. Dat is het opgroeiende Twijgje met de Geest van de HEERE. En vervolgens drie paar armen met lampen: de Geest van wijsheid en inzicht, raad en sterkte en kennis en de vreze des HEEREN. Vanuit Zacharia 4 mogen we weten dat dit geen toevallige vergelijking is. Wanneer Zacharia een visioen van een menora krijgt, legt de Engel van de HEERE uit dat de zeven lampen staan voor de zeven ogen van de HEERE. Openbaring 4 vertelt dat de zeven ogen de zevenvoudige Geest van God zijn. Het is dan ook niet voor niets dat de lampen gevuld zijn met zuivere olijfolie: olie is in de Bijbel vaker een beeld van de Heilige Geest. In de Heere Jezus wil God aanwezig zijn te midden van Zijn volk. Op Hem kan de volheid van Gods Geest werkelijk rusten.

Afwijzing van de Messias

Hoe treffend is het dat, nadat het Joodse volk de Heere Jezus als Messias had afgewezen, ook de toenmalige menora² werd weggevoerd. De eerdergenoemde afbeelding in de triomfboog van Titus toont namelijk de Romeinse plundering van Jeruzalem in het jaar 70. Dit speelt vlak na de periode van het boek Handelingen. In de Tabernakel werkten de zonen van Aäron bij het licht van de menora. Zij waren priesters die God en het volk dienden. Maar de bedoeling was dat het volk als geheel zou gaan werken in het licht van de Messias. Zij moesten als priesters God en de wereld dienen. Door hun afwijzing is Israël echter nog steeds een volk dat in duisternis wandelt (Jes. 9:1). Maar gelukkig zijn er onder hen ook die de Heere Jezus willen volgen. Van hen zegt de Heere dat ze beslist niet in duisternis wandelen, maar het licht van het leven hebben (Joh. 8:12).

De valse Messias

Hoe het verder gaat met de plannen van het Tempel Instituut weten we niet. We weten wel dat er nog een tempel komt waarin de mens van de wetteloosheid zichzelf als God voordoet (2 Thess. 2:3). Het zou goed kunnen dat die tempel door het Tempel Instituut wordt gebouwd. De Heere Jezus heeft gezegd dat er meerdere valse messiassen zullen komen (Matt. 24:24). Deze mens van de wette loosheid zal de climax zijn. Vandaag de dag zijn er al vele voorboden van te zien. Een ontwikkeling die, in dat verband, goed is om in de gaten te houden is het Menorah Islands Project.³ Dit is een plan voor de ontwikkeling van een groep eilanden voor de kusten van Israël. Samen zullen ze, vanuit de lucht gezien, de vorm van een menora hebben. Het ultieme doel van dit project is vrede in het Midden-Oosten, en vervolgens in de wereld. Dat wil men bereiken door een ideale samenleving te creëren, waarbij mensen van verschillende afkomst en religie samenwerken aan innovaties op alle denkbare gebieden. Er moeten interreligieuze heiligdommen komen en een instituut voor religieuze studies. De organisatie achter het project noemt zichzelf The United Abrahamic Family Incorporated , en gelooft dat christenen, moslims en Joden door Abraham familie zijn. Het is opvallend dat men juist hiervoor het symbool van de menora gebruikt. De menora is bij uitstek een beeld van de Messias als enige ware Lichtbron. Naast hem zijn er geen andere lichtbronnen die voor Gods aangezicht kunnen bestaan en waarop de Geest kan rusten.

De verdere toekomst

Vanuit het profetisch Woord mogen we tegelijk ook naar de verdere toekomst kijken. In het Messiaanse Rijk zal er weer een tempel zijn. Dat is de tempel zoals Ezechiël die uitgebreid beschrijft (Ezech. 40-48). Er wordt daar niet gesproken over een menora, maar wel over Gods aanwezigheid te midden van Zijn volk. De naam van de stad waar de tempel staat zal zijn: De Heere is daar  (Ezech. 48:35). Daarna komt er ook een moment dat er geen tempel meer nodig is, wanneer het hemelse Jeruzalem neerdaalt. Zij heeft “de zon en de maan niet nodig om haar te beschijnen, want de heerlijkheid van God verlicht haar, en het Lam is haar lamp” (Opb. 21:23). Laten we bidden dat veel Joodse mensen, voordat de mens van de wetteloosheid zich openbaart, nog de Heere Jezus als Messias zullen aannemen. Dat zij met hun volksgenoot Simeon kunnen zeggen: “Nu laat U, Heere, Uw dienstknecht gaan in vrede, volgens Uw woord, want mijn ogen hebben Uw zaligheid gezien, die U bereid hebt voor de ogen van alle volken, een licht om de heidenen te verlichten en om Uw volk Israël te verheerlijken” (Luk. 2:29-32).

Voetnoten:

1. www.tiny.cc/menorahvideo
2. De eerdere menora’s uit de tempel van Salomo werden al weggevoerd toen het volk in ballingschap ging.
3. www.themenorahislands.com

Lees ook:
Opnieuw tempelpriesters in opleiding
Een cadeau voor Jeruzalem
De derde tempel en de drie religies
De Mizrak Katan