Anti-Joodse geluiden in het coronadebat
Scrollend door mijn Facebook zie ik coronaprotestvideo’s die bevriende christenen delen. De mensen die aan het woord komen variëren van bezorgde individuen tot bekende politici. Ik kom zelfs een gedeelde video tegen waarin kamerlid Kuzu zijn collega’s van de ChristenUnie aanvalt. De vraag komt bij mij op hoe ver wij als christenen kunnen gaan in dergelijke uitingen en of we overzien wat de consequenties kunnen zijn?
Met het delen van de video’s hopen zij natuurlijk een bijdrage te leveren aan een groter geluid dat zij belangrijk vinden. De vraag is echter hoe dat grotere geheel klinkt. Omdat ik van het Joodse volk hou, is de antisemitische ondertoon van dat geheel een van mijn grote zorgen.
Antisemitisme binnen de anti-vaccinbeweging
Eind vorig jaar publiceerde het Media Diversity Institute een onderzoeksrapport over de rol van antisemitisme binnen de Europese anti-vaccinbeweging. Zij schrijven: “De anti-vaccinbeweging bestaat uit een brede schakering aan mensen, waaronder individuen met een spiritueel wereldbeeld en linkse opvattingen. Maar degenen die de omstandigheden uitbuiten en de kracht van sociale media gebruiken om haat tegen Joden te voeden, behoren meestal tot de extreemrechtse vleugel van het politieke spectrum.” Het rapport geeft vervolgens talloze voorbeelden van protesten tegen vaccinatie met een anti-Joods karakter.
Het is het zoveelste onderzoek dat deze conclusies trekt. Eerder verschenen al rapporten van onder andere de Europese Commissie, het Duitse IFFSE, de Engelse CST en het internationale World Jewish Congress.
Vergelijkingen met de Holocaust
Antisemitisme binnen de beweging tegen coronamaatregelen neemt verschillende vormen aan. Allereerst zijn er de vergelijkingen tussen de huidige maatregelen en de Holocaust. Men ziet ongevaccineerden als ‘de nieuwe Joden’. Op de website van actiegroep Viruswaarheid wordt niet alleen veelvuldig de vergelijking met de Holocaust gemaakt, maar zelfs ook met de Dreyfus-affaire.1
De sterkste voorbeelden in Nederland komen echter van Forum voor Democratie. Niet omdat zij de enige zijn die dergelijke uitlatingen doen, maar hun uitspraken als politieke partij worden wel het meest vastgelegd. Forumleider Thierry Baudet vergeleek de huidige crisis meerdere keren met de Holocaust. Het CIDI, CJO en vier Holocaustoverlevenden spanden met succes een kort geding tegen hem aan. Volgens de rechter heeft Baudet een voedingsbodem voor antisemitisme gecreëerd, ongeacht wat zijn intenties ook zijn geweest. Hoezeer de rechter gelijk had, bleek uit de reacties die volgden op het vonnis. Op Twitter en Telegram verschenen berichten als:
- “Helemaal eens met #baudet” (met afbeelding van de toegangspoort van Auschwitz)
- “Om erachter te komen wie daadwerkelijk regeert, moet je ontdekken met wie je jezelf geenszins mag vergelijken.”
- “Als #Joden ergens goed in zijn, is het oppositie controleren.”
Het CIDI kreeg meerdere e-mails en telefoontje met schokkende verwensingen, waaronder enkele die spraken over ‘vergassen’.
Het stereotype van machtige Joden
Een ander voorbeeld van antisemitisme is hoe Joden door de beweging worden neergezet als belust op macht. Zo stelde Forum in december 2021 Kamervragen naar aanleiding van de aankoop van Rembrandts schilderij ‘De vaandeldrager’. Daarbij werden vragen gesteld als:
- “Hoe beziet u in algemene zin de politieke positionering van de [Joodse] Rothschild-familie?”
- “Hoe verhoudt deze machtige familie zich tot de Nederlandse overheid?”
- “Ziet u de familie Rothschild als een internationale economische machtsfactor?”
Het is duidelijk dat deze vragen de antisemitische suggestie opwekken, dat Joden middels het grote geld de wereld regeren. Hoewel er geen directe link lijkt te zijn met de coronamaatregelen, werden de Rothschilds met de vervolgvragen wel direct gekoppeld aan The Great Reset en het World Economic Forum:
- “Was uw beslissing omtrent de aankoop anders uitgepakt indien de verkopende partij bijvoorbeeld Russisch of pro-Russisch was geweest, sceptisch over de climate change agenda, openlijk kritisch op immigratie, Europese eenmaking, enzovoorts - met andere woorden, indien het hier niet ging om een elite-familie die vermoedelijk de Great Reset ondersteunt maar om een potentiële tegenstrever van de huidige globalistische agenda?”
- “Heeft het World Economic Forum, waar zowel Nederlandse bewindslieden als verschillende leden van de Rothschild-familie lid van zijn, op enige manier een faciliterende rol gespeeld in de totstandkoming van de aankoop van ‘De vaandeldrager’?”
Nogmaals, dergelijke uitlatingen worden niet alleen door Forum voor Democratie gedaan. We vinden ze ook terug bij andere organisaties en personen die zich uitspreken tegen coronamaatregelen. Vorig jaar trad de voorzitter van Ongehoord Nederland af wegens anti-Joodse uitlatingen en DENK sprak eerder over Israël met termen als ‘Lebensraum’ en ‘Heim ins Reich’.
Een radicale onderstroom
Bij de eerdergenoemde rechtszaak tegen Baudet zagen we al dat dit antisemitische gevolgen heeft gehad. Er kwam online een vloedgolf van haatuitingen op gang.
Dat de protestgeluiden ook ernstige fysieke gevolgen kunnen hebben, blijkt uit het feit dat zelfs de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) schrijft over de coronaprotestbeweging. Allereerst stelt ook de NCTV vast dat extreemrechtse en -linkse groepen een belangrijke plek innemen bij de protesten. “Enerzijds is het al langer sluimerende ongenoegen en wantrouwen meer aan de oppervlakte gekomen, maar anderzijds bevestigt het de marginale omvang van de gekende extreemlinkse en -rechtse groepen. Zo zijn extreemrechtse personen en groepen aangehaakt bij uitingen van anti-overheidssentimenten, afkeer van ‘de elite’ en online circulerende complottheorieën om de eigen agenda te dienen.”
In de analyse van de coronaprotesten maakt de NCTV onderscheid tussen de bovenlaag van mensen die protesteren en de onderstroom. De bovenlaag heeft met name gevolgen voor de openbare orde, maar de kleinere onderstroom is duidelijk geradicaliseerd. En er bestaat geen harde grens tussen deze twee groepen. “Tijdens de coronapandemie is met andere woorden een klimaat geschapen, waarbij de drempel voor het (online) bespreken en plegen van buitenwettelijke acties lager is geworden dan daarvoor.”
Recent geweld
In recent gepubliceerde dreigingsbeelden noemt de NCTV coronaprotesten in de lijst van bedreigingen voor de nationale veiligheid. Daarmee staan de protesten in de galerij naast rechts-extremisme en jihadisme. Dat we inderdaad geweld vanuit de coronaprotesten kunnen verwachten, bleek afgelopen jaar. Denk aan de avondklokrellen in januari met plunderingen, geweld en brandstichting. In maart werd een man aangehouden wegens het beramen van een aanslag op de vaccinatielocatie in Den Helder. In mei was er in België de klopjacht op militair Conings wegens geweldsdreiging tegen onder andere viroloog Van Ranst. In september werd in het Duitse Idar-Oberstein een tankstationmedewerker doodgeschoten, omdat hij zijn klant vroeg een mondkapje te dragen. En afgelopen november waren er de rellen in Rotterdam en andere steden. Dan hebben we het nog niet eens gehad over de talloze bedreigingen aan het adres van zorgmedewerkers, virologen en politici. Natuurlijk hebben de meeste christenen die video’s delen geen anti-Joodse of gewelddadige bedoelingen. Maar ze vergroten hierdoor wel het bereik van de afzenders en hun ideologieën. Veel online video’s vormen als het ware kleine beekjes die voeding geven aan een zeer gevaarlijke hoofdstroom die anti-Joods en gewelddadig is. Deze combinatie heeft in de Joodse geschiedenis veel te vaak tot ongekende tragedies geleid.
Mag er dan geen kritisch geluid zijn tegen de coronamaatregelen? Zeker wel, maar we moeten als christenen goed bedenken op welke manier we dat doen. Met het doorsturen van video’s en berichten promoten we al snel onbedoeld groeperingen wiens gedachtegoed haaks staat op de Bijbel.
David van Wijck
Een overzicht van de genoemde rapporten is te vinden op www.israelendebijbel.nl/corona-antisemitisme
1. De Joods-Franse officier Dreyfus werd in 1894 veroordeeld een Duitse spion te zijn op basis van valse beschuldigingen.